พระสิงคาลมาตาเถรี (ตอนที่ ๖)
๕ เมษายน ๒๕๖๗
ความเดิมตอนที่แล้วจบลงตรงที่ พระบรมศาสดาทรงประทานโอวาสแก่สิงคาลกคฤหบดีบุตรถึง มารดาบิดาเป็นทิศเบื้องหน้า อาจารย์เป็นทิศเบื้องขวา บุตรภรรยาเป็นทิศเบื้องหลัง มิตรอำมาตย์เป็นทิศเบื้องซ้าย ทาสกรรมกรเป็นทิศเบื้องต่ำ สมณพราหมณ์เป็นทิศเบื้องบน จึงได้ทรงตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปอีกว่า
บุคคลใดผู้มีสติปัญญาสามารถ ควรมุ่งมั่นปฏิบัติ อุปถัมภ์ บำรุงอยู่ในทิศเหล่านี้ ชื่อว่าเป็น บัณฑิตผู้ถึงพร้อมด้วยศีล เป็นคนละเอียดและมีไหวพริบ มีความประพฤติเจียมตน ไม่ดื้อกระด้าง บุคคลเช่นนี้ย่อมได้ยศ สรรเสริญ จักดำรงรักษาทรัพย์เอาไว้ได้
คนขยันหมั่นเพียร ไม่เกียจคร้าน ย่อมไม่หวั่นไหว ในอันตรายทั้งหลาย คนมีความประพฤติสม่ำเสมอ ไม่ขาดช่วงและมีปัญญา บุคคลเช่นนั้นย่อมเป็นผู้เจริญทั้งโลกนี้และโลกหน้า
บุคคลใดแสวงหามิตรที่ดี รู้เท่าทันถ้อยคำที่เขากล่าว เป็นผู้ปราศจากตระหนี่ เป็นผู้แนะนำแสดงเหตุและผลต่างๆ เนืองๆ บุคคลเช่นนั้น ย่อมได้รับการสรรเสริญ
การให้ ๑ เจรจาไพเราะ ๑ การประพฤติให้เป็นประโยชน์ ๑ ความเป็นผู้มีตนเสมอต้นเสมอปลายในธรรมทั้งหลาย ทั้งในผู้อื่น ๑
ธรรมอันเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจในโลกเหล่านี้แล เป็นเหมือนสลักดุมรถอันกำลังแล่นไป หากธรรมเครื่องยึดเหนี่ยวเหล่านี้ ไม่มีแล้วไซร้ มารดาและบิดาไม่ได้ให้ความนับถือหรือความเคารพบูชา จะเป็นเหตุให้บุตรไม่เคารพ บุตรอาจมองว่า เป็นพาล แม้บุตรธิดา ไม่มีธรรมอันเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวนำใจ บิดามารดาและชนทั้งหลาย อาจมองว่า บุตรธิดานั้นเป็นพาล ไม่เคารพในคุณบิดามารดาผู้เป็นคุณ
บัณฑิตทั้งหลาย เมื่อพิจารณาเห็นธรรมอันเครื่องยึดเหนี่ยวเหล่านี้โดยชอบแล้ว บัณฑิตเหล่านั้นจึงถึงความเป็นใหญ่ และเป็นผู้อันหมู่ชนหมู่มากสรรเสริญแล้วด้วยดี ดังนี้ ฯ
เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสฉะนี้แล้ว สิงคาลกคฤหบดีบุตรได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก เปรียบเหมือนหงายของที่คว่ำ เปิดของที่ปิด บอกทางแก่คนหลงทาง หรือส่องประทีปในที่มืดด้วยคิดว่า ผู้มีจักษุจักเห็นรูป ฉันใด พระผู้มีพระภาคทรงประกาศธรรมโดยอเนกปริยาย ฉันนั้นเหมือนกัน
ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์นี้ขอถึงพระผู้มีพระภาค พระธรรม และพระภิกษุสงฆ์ว่าเป็นสรณะ ขอพระผู้มีพระภาคจงทรงจำข้าพระพุทธเจ้าว่าเป็นอุบาสกผู้ถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะตลอดชีวิต ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป
จบเรื่องราวของสิงคาลกมานพผู้บูชาทิศทั้ง ๖ ไว้แค่นี้ก่อน
ตอนต่อไปเราท่านทั้งหลายมาตามดูว่า นางสิงคาลกมารดา มารดาของสิงคาลกมานพ เมื่อบุตรชายได้เข้าถึงซึ่งคุณของพระรัตนตรัยแล้ว นางจักกระทำเช่นไรต่อไป
เจริญธรรม
พุทธะอิสระ
——————————————–
