อิสระธรรม

พระมหากัจจายนะ (ตอนที่ ๕)๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ ความเดิมตอนที่แล้วจบลงตรงที่พราหมณ์ทั้ง ๘ ที่ได้รับบัญชาจากองค์ราชากาลิงคะ เจ้านครทันตปุระ ให้ออกเดินทางมาส่งพระราชสาส์น เพื่อเจรจาขอพญาช้างมงคลอันมีนามว่า อัญชนาสภะ เพื่อทำให้ฝนฟ้าตกลงมา และขับไล่ภัยทั้ง ๓ ที่กำลังครอบงำชาวเมืองทันตปุระ เป็นเหตุให้ชาวเมืองต้องรับทุกข์ยากเดือดร้อน จากความอดอยากและโรคภัยไข้เจ็บ ข่าวนี้ล่วงรู้ไปถึงชาวเมืองกุรุ จึงพากันสกัดขัดขวาง ต่อต้าน ไม่ให้พราหมณ์ทั้ง ๘ ได้เข้าเฝ้าองค์ราชากุรุราช พราหมณ์ทั้ง ๘ จึงปลอมตัวเป็นชายเร่รอน...

พระมหากัจจายนะ (ตอนที่ ๔)๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ ธรรมใดเกิดแต่เหตุ พระศาสดาทรงแสดงเหตุแห่งธรรมนั้น การที่พระมหากัจจายนะเกิดมารูปงาม มีสติปัญญาพร้อมทั้งปฏิสัมภิทา๔ จึงทำให้สามารถอธิบายธรรม ขยายธรรมย่นย่อธรรมได้อย่างเฉียบคม แจ้มชัดเห็นปานนี้ ล้วนมาจากเหตุที่ท่านสั่งสมอบรม บ่มเพาะมาแต่ครั้งอดีต สมัยเมื่อองค์พระบรมศาสดาสมณโคดม ทรงอุบัติเสด็จเสวยเป็นพระเจ้ากุรุราชมหาโพธิสัตว์ ปกครองกุรุนคร ทรงตั้งมั่นอยู่ในศีลห้า ท่านพระมหากัจจายนะ ได้บังเกิดเป็นอำมาตย์ผู้ทำหน้าที่ควบคุมการชั่งตวงวัด เมื่อมหาชนได้เห็นปฏิปทา วัตรปฏิบัติขององค์ราชาที่ตั้งมั่นอยู่ในศีลห้า จนทำให้พระวรกายและชีวิตสุขสงบ ชนเหล่านั้นอันมีพวก ๑๑ คน ประกอบด้วย พระมารดาขององค์ราชา พระมเหสี พระอุปราช พราหมณ์ปุโรหิต...

พระมหากัจจายนะเถระ (ตอนที่ ๓)๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ พระมหากัจจายนเถระ นอกจากมีความสามารถในการอธิบายธรรม ย่นย่อธรรมที่กว้างขวางให้กระชับสั้นลงแล้ว ท่านยังมีรูปร่างที่สง่างาม ผิวพรรณผุดผ่องดังทองทา กิริยามารยาทก็เรียบร้อยเป็นที่ต้องตาถูกใจแก่ผู้พบเห็นของคนทั่วไป จนกระทั่งมีเหตุการณ์เกิดขึ้นแก่บุตรเศรษฐีคนหนึ่ง ในเมืองโสเรยยะ ชื่อว่า โสเรยยะ ขณะที่เขานั่งบนยานพาหนะกับสหายเพื่อไปอาบน้ำพร้อมกับบริวารทั้งหลาย ได้เห็นพระเถระกำลังยืนห่มจีวร เพื่อเข้าไปบิณฑบาตในเมืองแล้วเกิดความพอใจ ในดวงจิตคิดอกุศลขึ้นว่า “งามจริงหนอ พระภิกษุรูปนี้ น่าจะเป็นภริยาของเรา หรือไม่ก็ขอให้ภริยาของเรามีสีผิวกายงดงามเหมือนพระสมณะนี้” ด้วยอกุศลจิตที่คิด ทำให้เพศชายของเขาหายไป กลายเป็นเพศหญิงไปทั้งร่างทำให้เขาอับอายเป็นอย่างมาก เขารีบลงจากยานนั้นแล้วเดินตามกองเกวียนพ่อค้าไปยังเมืองตักสิลา ต่อมาจึงเป็นภริยาของลูกชายเศรษฐีในเมืองนั้น อยู่ร่วมกันจนมีบุตร...

ถามมา ตอบไป๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ อ่านคำแปลมหาสมัยสูตรที่ท่านเขียนให้อ่าน ผมสงสัยว่า ดูกรภิกษุทั้งหลายบริวารของมหาราชทั้ง ๔ ผู้มีมายาล่อลวง โอ้อวด เจ้าเล่ห์ มีฤทธิ์ก็มา บริวารของมหาราชคอยทำมายา ล่อลวง ยโส เย่อยิ่ง จองหอง เจ้าเล่ห์ อวดดี ครอบงำหมู่มนุษย์ก็มาด้วย คำถาม คือ เมื่อมหาราชทั้ง ๔ มีหน้าที่รักษาโลกมนุษย์และสัตว์ในทิศทั้ง ๔ แล้วทำไมบริวารของท่านถึงได้กระทำการครอบงำหมู่มนุษย์และสัตว์ด้วยมายาการดังกล่าว ตอบ...

วันนี้เรามาตามศึกษาอัตชีวประวัติของพระมหากัจจายนะ ตอนที่สองกันต่อ๒๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ ท่านพระมหากัจจายนะ ได้ทูลขอให้พระพุทธองค์ทรงแก้ไขพระพุทธบัญญัติบางข้อซึ่งขัดต่อภูมิประเทศ เช่น เมื่อท่านพำนักอยู่ ณ ภูเขาชื่อว่า ปวัตตะ แขวงเมืองกุรุรฆระ ในอวันตีทักขิณาปถชนบท อุบาสกผู้เป็นอุปัฏฐากของท่านคนหนึ่ง ชื่อว่า โสณกุฏิกัณณะมีความประสงค์จะบวชในพระธรรมวินัย แต่ก็ได้เพียงบรรพชา (บวชเป็นสามเณร) เท่านั้น โดยล่วงไปสามปีแล้วจึงได้อุปสมบท เพราะชายแดนห่างไกลเมืองหลวงหาภิกษุสงฆ์เป็นคณปูรกะ (๑๐ รูปขึ้นไป) ไม่ได้ เมื่อโสณกุฏิกัณณกะได้อุปสมบทแล้วมีความปรารถนาจะไปเฝ้าพระบรมศาสดา จึงไปลาท่านพระมหากัจจายนะผู้เป็นอุปัชฌาย์ เพื่อขออนุญาต พระมหากัจจายนะจึงฝากสั่งให้ไปถวายบังคมพระบาทพระบรมศาสดาด้วยเศียรเกล้าตามคำขอของท่าน...

พระมหากัจจายนะ (ตอนที่ ๑)๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ หลังจากได้อัญเชิญอัตชีวประวัติของพระอสีติมหาสาวกมาให้ท่านทั้งหลายได้เห็นลีลาจริยาความประพฤติ วิธีปฏิบัติในอุดมการณ์ เพื่อความหลุดพ้นจากพันธนาการของมายาแห่งมาร และพญามารอันจะนำมาซึ่งแรงบันดานใจ เพิ่มพูนศรัทธาปสาทะ ในการปฎิบัติเพื่อความหลุดพ้นสืบไป วันนี้เรามาทำความรู้จักอัตชีวประวัติของท่านพระมหากัจจายนะ ผู้ได้รับยกย่องจากองค์พระผู้มีพระภาคเจ้าว่า เป็นภิกษุผู้เลิศในด้านอธิบาย ขยายธรรม ท่านเป็นบุตรของพราหมณ์ ชื่อว่า กัญจนะ กัจจานโคตร เป็นปุโรหิตของพระเจ้าจัณฑปัชโชต ในกรุงอุชเชนี เจริญวัยขึ้นแล้วเรียนจบไตรเพท ครั้นบิดาเสียชีวิตแล้ว ท่านได้เข้ารับตำแหน่งปุโรหิตแทนบิดา ครั้นกาลต่อมา พระเจ้าจัณฑปัชโชตได้ทรงทราบว่า สมเด็จพระบรมศาสดาได้ตรัสรู้แล้ว เสด็จเที่ยวสั่งสอนประชาชนอยู่...